5 Mayıs 2019 Pazar

Boğazlardaki Tehlike Yeni Bir Durum Değil


Amcazade Hüseyin Paşa yalısına Sardunya bandıralı bir geminin çarpması hakkında. (HR.MKT.115_h.10.X1.1271 / m.25 .07.1855)

İstanbul ve Çanakkale Boğazı dünyada gemi trafiğinin en yoğun yaşandığı yerlerden birisidir. Bilhassa İstanbul Boğazı sık sık gemi kazaları ile gündeme gelmektedir. Gemilerin yalılara çarpması ve kazaların meydana gelmesi yeni bir hadise değildir. 1855 tarihinde Sardunya bandıralı gemi İstanbul'un en önemli ahşap yapılarından birisi olan Amcazade Hüseyin Paşa yalısına çarparak yalıda hasar meydana getirmiştir.

Bu iki boğaz aynı zamanda tarihi süreçte egemenlik ve hakimiyet mücadelesine de sahne olmuştur ve olmaktadır. Birçok devlet boğazlar üzerinde hak iddia etmektedir. I. Dünya savaşı sonrası Osmanlı Devleti boğazlar üzerindeki egemenlik haklarını kaybetmiştir. Daha sonra imzalanan Lozan Antlaşması ile uluslararası bir statü kazanan boğazlar, Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile kısmi de olsa Türkiye'nin kontrolüne bırakılmıştır. Bugün Boğazlar savaş zamanı dışında gemi trafiğine kapatılmamaktadır. Aynı zamanda Boğazlardan geçiş ücretsizdir.   

Turkish Straits have been the scene of the many struggle for during the historical process among many countries. Many states claimed rights over the straits. After World War I, the Ottoman Empire lost its sovereignty rights over the straits. After the Lausanne the straits have been international status. Turkish Government took a control over the Istanbul and Dardanelles after the Monteux Convention.