13 Ocak 2020 Pazartesi

Fransa'nın Orta Doğu'daki Uzun Vadeli Emelleri


Fransızların Orta Doğu üzerindeki su-i emelleri yeni bir hadise değildir. Ne birinci dünya sırasında gelişmiştir ne de daha sonra,  ne de hemen öncesinde. Çok öncesinden Orta-Doğu üzerinde hakimiyet kurmak için çalışma yürütmüşlerdir. Bunu XVII. yüzyıla kadar götürebiliriz. Fakat XIX. yüzyılda bu emelleri yoğunlaştır. Bu konu ile ilgili birçok örnek ve belge sunabiliriz. Fakat şimdilik XIX. yüzyılın sonlarına aiti bir belge sunmakla yetinelim. 

Beyrut valisinin 7 Ocak 1894 tarihli Ticaret ve Nafia Nezaretin yazdığı bir yazıdan Fransa’nın bölge üzerindeki uzun vadeli siyasi emellerini açıkça anlayabiliyoruz. Vali Fransızların bölge üzerindeki emellerine dikkat çekerek Birecik Şimendüfer hattını Cebel-i Lübnan sınırlarında bulunan Riyak’tan geçmemesi için faaliyette bulunduklarını ifade etmektedir. Daha sonraki yıllarda meydana gelen gelişmeleri dikkate aldığımız zaman bu tespitin ne kadar isabetli olduğunu anlayabiliriz.